بنام خدا
جشن ارتقای بهره وری ، چه زمانی ؟؟؟
*دکتربهرام جلوداری*
*مشاور و مدرس بهره وری و کیفیت*
یک ضرب المثلی میگه :
“مرغِ خیالش خوش می‌خونه، خبر نداره دُمش تو دیگه!”
یعنی طرف تو دنیای خیالش خوشحال و بی‌خبریه، ولی از واقعیت و مشکلاتی که دور و برشه اصلاً خبر نداره.
جشن گرفتنِ ارتقای بهره‌وری ملی، زمانی معنا دارد که داده‌های اقتصادی، بهبود ملموس و پایدار را نشان دهند، نه صرفاً با وعده‌ها یا برنامه‌های کوتاه‌مدت. برای اینکه بگوییم “ارتقای بهره‌وری ملی” محقق شده و می‌توانیم آن را جشن بگیریم، باید شاخص‌های کلانی بهبود یافته باشند و این پیشرفت، پایدار و ملموس باشد. در واقع، جشن گرفتنِ ارتقای بهره‌وری ملی، نیازمند دستاوردهای عینی و قابل اندازه‌گیری در سطح کلان اقتصادی و اجتماعی است. در برخی از موارد مدیران دولتی آمار و ارقام اشتباهی را به دولت ارائه می کنند تا بتوانند اقدامات ناکام خود را توجیه نمایند اما برای اثبات ارتقای بهره وری ملی باید حداقل معیارهای زیر را در نظر گرفت
*معیارهای اصلی برای ارزیابی ارتقای بهره‌وری ملی*
۱. رشد بهره‌وری کل عوامل تولید (TFP – Total Factor Productivity)
– افزایش سهم تکنولوژی، نوآوری و مدیریت کارآمد در رشد اقتصادی (نه صرفاً افزایش نیروی کار یا سرمایه).
– بهبود شاخص‌های بهره‌وری در صنایع کلیدی (مانند صنعت، کشاورزی و خدمات).
۲. افزایش تولید ناخالص داخلی (GDP) بدون افزایش منابع
– اگر اقتصاد کشور با همان میزان نیروی کار و سرمایه، تولید بیشتری داشته باشد، نشان‌دهندهٔ ارتقای بهره‌وری است.
۳. کاهش ضایعات و مصرف بهینه منابع
– کاهش مصرف انرژی به ازای هر واحد تولید (مثلاً کاهش مصرف برق در صنایع).
– بهبود بازدهی آب در کشاورزی یا کاهش پسماند در تولید.
۴. رقابت‌پذیری بین‌المللی
– افزایش صادرات محصولات با ارزش افزوده بالا.
– بهبود رتبهٔ کشور در شاخص‌های جهانی مانند شاخص رقابت‌پذیری جهانی (GCI) یا شاخص بهره‌وری جهانی.
۵. افزایش کیفیت نیروی کار و سرمایه‌گذاری در فناوری
– ارتقای مهارت‌های نیروی کار (مثلاً افزایش تحصیلات تخصصی).
– گسترش استفاده از هوش مصنوعی، اتوماسیون و دیجیتالیزیشن در کسب‌وکارها.
۶. ثبات اقتصادی و کاهش هزینه‌های غیرضروری
– کاهش بوروکراسی و تسهیل فضای کسب‌وکار.
– کنترل تورم و کاهش هزینه‌های تولید.
چه زمانی می‌توانیم جشن بگیریم؟
✅ وقتی رشد پایدار در شاخص TFP برای چند سال متوالی مشاهده شود.
✅ وقتی صادرات غیرنفتی افزایش یابد و وابستگی اقتصاد به منابع خام کاهش پیدا کند.
✅ وقتی مصرف منابع (انرژی، آب، زمان) در صنایع کاهش یابد، اما تولید افزایش پیدا کند.
✅ وقتی رتبهٔ کشور در شاخص‌های بهره‌وری جهانی بهبود یابد (مثل گزارش‌های بانک جهانی یا WEF).
مثال‌های عینی از ارتقای بهره‌وری ملی
– ژاپن و آلمان پس از جنگ جهانی دوم با تمرکز بر نوآوری و مدیریت کارآمد، بهره‌وری خود را افزایش دادند.
– کره جنوبی با سرمایه‌گذاری روی فناوری و آموزش، به یک اقتصاد با بهره‌وری بالا تبدیل شد.
آدرس اینستاگرام
#Productivity.School